Skip to main content

Tháng 6 năm 2007 Vòng xuyến (Roundabout)

Vào những thời điểm như Tuần lễ vàng, vv sẽ có dự báo về tắc nghẽn giao thông được đưa ra, không xét đến dự báo này liệu có đáng tin cậy như dự báo thời tiết hay không nhưng có vẻ nó vẫn được sử dụng như một loại chỉ dẫn cho kế hoạch đi chơi của mọi người. Liệu có phải do dự báo này đã xử lý thống kê dựa trên các loại dữ liệu trong quá khứ nên thông thường mọi người sẽ tin tưởng rằng nó có độ chính xác cao hơn một chút so với dự báo về kinh tế hay không? Hơn nữa, thông tin giao thông trực tuyến dành cho xe lưu thông hiện nay còn có thể tự động đọc biển số xe lưu thông, nắm rõ chính xác tình hình di chuyển của từng xe, có thể dự báo chính xác và kiểm soát tín hiệu giao thông. Tuy nhiên, khi muốn đưa ra lộ trình gợi ý có thông tin về tuyến đường tắt cho xe lưu thông, sẽ phát sinh thêm các nhu cầu về mô hình hóa phức tạp hay thiết lập quá trình ra quyết định, tiêu chuẩn đánh giá phù hợp, hơn nữa là cần phải giải quyết các vấn đề chưa được giải quyết (nhưng có quan tâm) như là nắm bắt tình huống tâm lý của lái xe từ tình huống di chuyển của xe. Nếu thử suy nghĩ, bạn sẽ thấy những vấn đề này cũng thuộc cùng một phạm trù với các vấn đề trong kinh doanh, đó là mô hình hóa và đo lường, chiến lược tối ưu nhất trong quyết định chiến lược kinh doanh, vv thông qua xây dựng mô hình khách hàng hay sử dụng thông tin khách hàng, tận dụng các dữ liệu như xu hướng thị trường, vv, các vấn đề này được kì vọng sẽ có những thách thức phát sinh trên những ý tưởng linh hoạt của các bạn trẻ.

Ngoài hệ thống thông tin giao thông sử dụng IT như vậy, từ xưa đã tồn tại hệ thống giao thông không chỉ không sử dụng IT, mà còn không có đèn giao thông nhưng vẫn hoạt động hiệu quả theo cách của nó. Những ai đã từng lái xe Ô-tô ở Châu Âu chắc hẳn cũng đã từng trải nghiệm qua phương thức này, đó là phương thức "vòng xuyến". Vòng xuyến đặc biệt phổ biến ở Anh nhưng cũng hay bắt gặp ở cả các quốc gia khác. Dưới đây chúng tôi sẽ nêu ra ví dụ của nước Anh,nơi xe cộ đi lại phía bên trái, đối với những nước khác chỉ cần đảo ngược trái phải và hướng quay vòng thì sẽ gần giống như vậy. Phương thức này là phương thức nhằm thay đổi làn đường (bao gồm đường thẳng) thông qua đường vòng tròn với trung tâm không phải là giao lộ mà là giao lộ giả tưởng.   Miễn là tất cả các xe đều tuân thủ quy tắc này thì sẽ không có nguy hiểm, thực tế là hầu hết các xe (thực hiện theo cảm giác là 99% trở lên) đều tuân thủ quy tắc này và không có nguy hiểm nào xảy ra. Việc lưu thông sẽ diễn ra trơn tru và bạn sẽ có thể đi tiếp mà không cần dừng xe miễn là không có xe khác trong vòng tròn (phần nhìn thấy ở bên phải). Mặc dù vậy, bạn vẫn sẽ tự nhiên đi chậm lại để kiểm tra và cố gắng xác nhận an toàn. Tất cả các xe đều ở chế độ rẽ trái tại giao lộ, vì vậy việc lưu thông sẽ dễ dàng và an toàn nếu theo hướng đó. Khi đi thẳng hoặc rẽ theo hướng 270° (tương ứng với rẽ phải), nếu có 2 làn xe trở lên trong vòng tròn, bạn hãy di chuyển theo làn đường bên phải (tính từ giữa) và chuyển làn sang vòng ngoài cùng bên trái ngay trước khi sắp ra khỏi vòng giao lộ. Nếu tất cả các xe đều ghi nhớ nguyên tắc ưu tiên xe lưu thông bên phải thì sẽ không có vấn đề gì. Ngoài ra, trong trường hợp bạn di chuyển trên tuyến đường không quen thuộc, bạn có thể vừa đi xung quanh vòng xuyến mấy lần vừa kiểm tra biển chỉ dẫn điểm đến trên đường, sau khi đã xác nhận xong bạn chỉ cần rẽ trái vào phương hướng tuyến đường của mình là được. Ngay cả khi đi sai tuyến đường, bạn cũng đừng hoảng loạn mà chỉ cần quay đầu 180° (U-turn) tại vòng xuyến tiếp theo là được. Ban đầu bạn sẽ có thể cảm thấy hơi bối rối, nhưng khi quen rồi bạn sẽ có thể di chuyển một cách thoải mái mà không cần chờ đợi tín hiệu đèn không cần thiết.

Hình 1
Hình 1
Hình 2
Hình 2

Kích cỡ của vòng xuyến có nhiều loại khác nhau nhưng thực sự chỉ là những vòng tròn nhỏ (đường vạch trắng bên trong có bán kính khoảng 1m). Vì xe cộ có thể di chuyển trên vòng xuyến và nhìn nó cũng không khác so với giao lộ thông thường vì vậy mà có những vòng xuyến hơn vài chục mét, ngoài ra còn có vòng xuyến nối tiếp (2 vòng xuyến trở lên nối liền nhau), vv. Nếu lượng lưu thông không quá nhiều (và lái xe tuân thủ các thao tác cơ bản) thì tôi cảm thấy đây là hệ thống giao lộ lý tưởng. Quả thực là ở những nơi có lượng xe lưu thông lớn, có trường hợp vẫn cần lắp đặt đèn giao thông cho dù đã có vòng xuyến. Hình 3 là hình một vòng xuyến lớn trong thành phố Lisbon (Bồ Đào Nha), vì ở đây đi lại phía bên phải nên xe ô tô đi xung quanh vòng xuyến theo hướng ngược chiều kim đồng hồ. Vì có cả vạch sang đường dành cho người đi bộ nên sẽ có đèn giao thông được lắp đặt ở những chỗ đó.

Hình 3
Hình 3

Như vậy, ngay cả khi nền tảng chỉ là một thứ đơn giản, chỉ cần mọi người có ý thức tuân thủ luật lệ thì nó sẽ hoạt động hiệu quả theo hệ thống. Ngay cả với nhiều vấn đề xã hội trong những năm gần đây cũng vậy, chắc hẳn hầu hết chúng sẽ không xảy ra nếu tất cả mọi người có thể đưa (ý thức) luật lệ vào nguồn gốc, căn bản của vấn đề và tuân thủ luật lệ đó.

   Xe tải cũng không có chuyện chạy suốt trên làn đường vượt. Bạn có thể tận hưởng việc lái xe an toàn và thoải mái.

Một lần, trên một con đường ở vùng ngoại ô Ai-len, khi tôi đang tăng tốc và chuẩn bị tiến vào làn đường vượt để vượt qua xe tải thì chiếc xe tải đó lại bật xi nhan phải và chuyển làn sang bên phải (cảm giác là chiếc xe tải này đang cản trở đường đi của chúng tôi). Lý do không phải là do bên trái có chướng ngại vật. Lúc đó tôi đã cảm thấy ngỡ ngàng, nhưng chỉ một lúc sau lý do đã được làm sáng tỏ. Trong tầm nhìn của mình tôi đã không thể nhìn thấy được có một chiếc xe đang nhập vào làn đường bằng cách rẽ phải từ một con đường nhỏ ở phía trước. Kết quả là chiếc xe tải đó đã chỉ cho chúng tôi thấy tình hình ở phía trước bằng thao tác đó (nếu chúng tôi cứ di chuyển như vậy sẽ có nguy cơ xảy ra tai nạn). Sau đó ngay khi vượt qua chiếc xe tải đó, tôi đã vẫy tay, mỉm cười và nháy mắt để đáp lễ.

Đối với một người lái xe có sự bình tĩnh và phẩm cách để có thể chú ý toàn diện đến tính an toàn trong hoàn cảnh như vậy, theo cách thức như vậy, tôi cảm thấy thật khâm phục và ấn tượng với sự chuyên nghiệp đạt tới trình độ đó. Là chuyên gia trong bất kì lĩnh vực nào, bạn cũng sẽ muốn mình có thể hành động với một trái tim rộng mở và tấm lòng chính nghĩa đầy tinh thần chuyên nghiệp giống như vậy.

Eiho Shigeru